Infrastructuur en mobiliteit

  • De A15 tussen de knooppunten Valburg en Ressen krijgt na de verbreding geen verlichting boven de weg. De reden voor het weglaten van verlichting is niet duidelijk. Rijkswaterstaat kon daarover begin januari geen duidelijkheid geven.
  • De autoveren in de Betuwe hebben in 2020 de klandizie met 40 procent zien dalen als gevolg van de coronapandemie. Ook het Lexkesveer zag een bescheiden daling bij het aantal fietsers en wandelaars. Dat ging van 256.000 in 2019 naar 225.900 personen afgelopen jaar, een afname van 12 procent. Het aantal vrachtwagens en bussen dat werd overgezet slonk van 611 in 2019 naar 574 in 2020, wat een laagte record is. Het aantal motoren daalde van 8700 naar 7800, een afname van 10 procent.
  • Op de Aurelius in Elst volgen de komende maand eindelijk maatregelen om de verkeersveiligheid te verbeteren. Aanwonenden vragen daar al jaren om. Wethouder Wijnte Hol deed deze week de toezegging dat het werk in de tweede helft van februari wordt uitgevoerd. D66 diende samen met oppositiepartijen PvdA, BOB, ChristenUnie en GroenLinks een motie in om wethouder Hol te dwingen op korte termijn maatregel te nemen en aan de wens van de aanwonenden tegemoet te komen. Coalitie partijen CDA, VVD en GBO leken dat tegen te willen houden, maar na de mededeling van Hol stemden ook zij in.

 

Wonen, zorg en welzijn

  • De gemeente Overbetuwe studeert op deelname aan een woonfonds van de rijksoverheid om het verduurzamen van huurwoningen en woonwijken mogelijk te maken. Dat blijkt uit het antwoord op vragen van GroenLinks. GroenLinks wijst op een besluit van de tweede kamer om een fonds beschikbaar te stellen dat het voor huurders van woningen betaalbaarder moet maken om hun woning te verduurzamen. Wethouder Wijnte Hol reageerde positief. Het is alleen volgens hem de vraag of de gemeente Overbetuwe hiervoor in aanmerking komt, omdat er in het bijzonder naar de zestien stedelijke vernieuwingsgebieden en grens- en krimp regio’s gekeken wordt. Het ministerie van Binnenlandse Zaken komt later dit jaar met meer informatie.
  • Het aantal woninginbraken in de Betuwe is het afgelopen jaar uit gekomen op 134. Dat is iets minder dan in 2019. De pijn wordt verhoudingsgewijs iets meer gevoeld in Overbetuwe dan in Lingewaard. Er werd in de gemeente Overbetuwe 68 keer ingebroken tegen 53 keer in de gemeente Lingewaard. Het lage aantal in 2020 komt vooral door slechts 13 inbraken tijdens de eerste lockdown. Het laatste kwartaal viel juist in negatieve zin op, er werd toen 19 keer in Elst en 13 keer in Bemmel ingebroken. Het aantal inbraken in Overbetuwe en Lingewaard daalt al enkele jaren licht, nadat er een jaar of zes, zeven geleden een piek was. Zo telden Overbetuwe en Lingewaard in 2012 samen nog 372 en in 2013 391 woninginbraken.
  • Pal voor Kerst heeft de Overbetuwse welstandscommissie de ontwerpen voor de woningen in het wijkje Tuyn van Limes in Herveld goedgekeurd, waarop de gemeente de vergunningen heeft verleend. Hierdoor kan de bouw van de wijk komend voorjaar van start. Het wordt het derde en laatste “terpbuurtje” van het dorp. De woningen komen op een woerd te staan, waardoor alles ruim 1 meter boven maaiveldniveau komt. Ze vormen de rand van de bebouwde kom en daarmee de overgang naar het open landschap. Er komen 56 woningen. In de koopsector 20 twee-onder-een-kappers, 15 rijtjeshuizen, 6 hoekwoningen en 6 levensloopbestendige woningen voor ouderen. Daarnaast komen er 9 huurwoningen. De huizen krijgen geen gas aansluiting en worden nul op de meter.
  • Patiënten met kanker uit de gemeente Overbetuwe hoeven niet langer zelf opzoek te gaan naar zorgverleners. Het nieuwe Oncologie Netwerk Overbetuwe neemt hen en hun naaste(n) de zorg uithanden. Behandelaars schakelen zelf, afhankelijk van de klachten, een geschikte fysio-, ergo- of huidtherapeut, diëtist of psycholoog in. Dankzij het netwerk zijn de lijntjes kort en schakelt de ene therapeut de ander in.
  • Ambulances zijn in de eerste helft van vorig jaar niet sneller in de dorpen aan de buitenranden van Lingewaard en Overbetuwe gekomen dan in 2019. De voornaamste reden is de coronapandemie. Hierdoor moet het personeel zich eer aankleden met extra beschermende kleding als er tijdens een spoedoproep corona wordt vermoed. Dit kost al gauw 1 a 2 minuten.
  • Overbetuwe is afgelopen jaar weer iets harder gegroeid dan Lingewaard. Oosterhout en Huissen, in plaats van Elst, zijn de kernen met de grootste stijging van het aantal inwoners. Het aantal Overbetuwenaren nam met 315 mensen toe, van 47.921 naar 48.236 inwoners. Lingewaard ging met een stijging van 211 mensen van 48.618 naar 46.829 inwoners. In Elst kwamen er slechts 99 inwoners bij.
  • De gemeente Overbetuwe wil het alcoholgebruik in de gemeente terugdringen. Er komt meer toezicht op plekken waar jongeren samen komen, extra controles op plekken waar alcohol wordt verkocht of geschonken en meer voorlichting. Dit is in een notendop het alcoholpreventie beleid voor de jaren 2021 tot en met 2024. Een van de doelstellingen is dat 75 procent van alle sportverenigingen in Overbetuwe voor 2014 een beleidsplan heeft over het schenken van alcohol dat is vastgesteld door de leden en wordt uitgevoerd door alle barvrijwilligers, trainers en coaches. Er wordt verder 15.000 euro uitgetrokken voor voorlichtingscampagnes op (middelbare) scholen voor leerlingen en ouders.
  • De komst van twee nieuwe woonwagenlocaties in Elst en Zetten staat op losse schroeven. De gemeenteraad in Overbetuwe wil het voorstel later deze maand niet behandelen. De locaties bij het stationsgebied in Zetten en bij de volkstuinen aan de Platenmakersstraat in Elst roept veel weerstand op, zowel bij de bewoners als bij de gemeenteraad zelf. Er wordt door een meerderheid van de gemeenteraad vraagtekens gezet bij de wegingscriteria op basis waarvan het college tot deze locaties is gekomen.
  • Woonwagenbewoners hebben geen goed woord over het uitstel van de beslissing om plekken voor woonwagens aan te wijzen in Elst en Zetten. Een ander kritiekpunt is dat het altijd anderen zijn die over hen beslissen en dat er nooit met hen zelf wordt gesproken.
  • In Overbetuwe en Lingewaard werden in het laatste kwartaal van 2020 minder woningen verkocht dan een jaar eerder. In Lingewaard en Overbetuwe wisselden 225 woningen van eigenaar, in 2019 waren dat er 242, een afname van 7 procent. De huizen werden ook duurder. In 2019 was de gemiddelde prijs voor een koopwoning 320.000 euro, tegen 365.000 euro in 2020, een prijsstijging van 13 procent. De daling in verkoop geldt voor vrijwel alle woonsoorten, met tussenwoningen ( - 15 procent) en twee-onder-één kap (- 22 procent) als grootste krimpers. Dat blijkt uit de cijfers van de landelijke makelaarsvereniging NVM. De makelaars denken dat de krapte eerder zal toe- dan afnemen. Eén van de kritieken is dat er in beide gemeente te weinig wordt gebouwd.
  • Oppositiepartijen GroenLinks, D66, PvdA en BOB, gesteund door coalitiepartij GBO, hebben een werkgroep opgericht die zich met het vinden van extra plekken voor het plaatsen van 27 woonwagens voor woonwagenbewoners gaat bezig houden. Ook hebben ze contact gezocht met de aanvragers voor een woonwagenplek. Geen van de andere partijen wil plaatsnemen in deze werkgroep. Of GBO ook gaat deelnemen blijft, ondanks hun steun, de vraag.
  • Na het ingaan van de avondklok in het weekend van 23 en 24 januari was het na 21.00 uur in Overbetuwe en Lingewaard vrijwel uitgestorven. Een enkeling bevond zich nog op straat, maar dan wel met geldige papieren. Slechts één fietser had geen geldig bewijs.
  • Woningstichting Heteren hoeft geen sport – en activiteitenveld in het hart van nieuwbouwwijk Julianaweide op te nemen. Een motie van PvdA, BOB en ChristenUnie haalde op dinsdag 26 januari niet. Na een felle discussie in de gemeenteraad stemden CDA, VVD, GBO en GroenLinks voor het plan zoals dat nu voorligt. Door de opmerking van Wethouder Wijnte Hol, dat het plan teruggetrokken moest worden, waardoor er een nieuwe procedure ingang moest worden gezet, samen met de avondklok, sloeg de discussie in de gemeenteraad vlak voor 20.30 uur dood. Er moest direct worden gestemd, terwijl de discussie nog bezig was. Hierdoor kwam het bestemmingsplan zonder sport – en activiteitenveld in het hart van het bouwplan op groen.
  • Projectontwikkelaar Klokgroep kan aan de slag met de bouw van 44 woningen in Oosterhout. De gemeenteraad van Overbetuwe stemde dinsdag 26 januari in met het bestemmingsplan voor de nieuwbouwwijk. Door een compromis van Klokgroep om de woningen in plaats van 5 meter op 7 tot 7,5 meter te bouwen stemden de meeste partijen voor. Alleen GroenLinks en PvdA stemden tegen omdat zij de woonwijk niet duurzaam genoeg vinden. Een tweede pijnpunt, de ontsluiting van de nieuwe wijk via de Peperstraat, werd door wethouder Wijnte Hol weggenomen. De Peperstraat wordt opnieuw en verkeersveiliger ingericht en er komt een onderzoek of de ontsluiting via andere wegen haalbaar is.
  • Heteren legt zich niet neer bij de gang van zaken omtrent het besluit om nieuwbouwwijk Julianaweide te bouwen zonder sport – en activiteitenveld van 30 bij 42 meter bij De Bongerd. De gemeenteraad koos deze week voor een kleiner sport – en activiteitenveld. Er wordt door Heteren in ieder geval in kaart gebracht welke juridische mogelijkheden er zijn om het tij te keren.

 

Natuur, milieu en energie

  • Twee instanties in Zetten en omgeving zijn zeer kritisch over alle plannen voor circa 10 windmolens langs de A15. Een bewonersplatform hekelt het gebrek aan informatie en de actiegroep MalleMollensMiddenBetuwe (MMMB) wil de komst van de turbines tegenhouden. Enkele mensen zijn vooral bang voor geluidshinder. Liever zien ze meer zonnepanelen op daken van woningen en bedrijfspanden dan die 250 meter hoge molens vlak voor hun deur. Er wordt ook gevreesd dat het plan onder de coördinatie regeling gaat vallen, zodat je maar één keer bezwaar mag maken.
  • Er moet meer tijd genomen worden om inwoners van Zetten en omgeving bij te praten over alle plannen voor windturbines langs de A15 tussen Zetten en Dodewaard. De volksvertegenwoordigers van Overbetuwe vrezen dat door slechte informatie en participatie het plan weinig steun van de burgers krijgt en bovenal dat door ruziënde windmolenbouwers niet het beste plan voor met name Zetten uit de bus komt.
  • In de week van 17 t/m 23 januari is er begonnen met de bouw van een nieuw transformatorstation, tegenover de op en afrit van de A15, om de elektriciteitsproblemen in de omgeving van Park 15 op te lossen. Grootgebruikers kregen al een tijdje in de omgeving van Park 15 en Waalsprong “uitverkocht” te horen. Het duurt nog wel 2 jaar voor het klaar is.

 

Financiën en bestuur

  • De burgermeesters van Overbetuwe en Lingewaard zijn blij over het verloop van oud naar nieuwjaar. Ze benadrukken de energie die daar van te voren door de gemeente, politie, BOA’s en jongerenwerk is ingestoken. Dat het effect heeft gehad vinden ze prettig om te zien. Er was slechts sprake van een enkele incident. Ze hebben alleen geen goed woord over voor het vuurwerk dat rond de klok van twaalf werd afgestoken.
  • In Elst ging in de week van 10 t/m 16 januari de politiek weer van start. Vanwege coronabeperkingen zonder publiek en insprekers. Het toespreken kon alleen maar schriftelijk of met een opgenomen beeldopname.
  • Zowel inwoners als raadsleden spraken hun ongenoegen uit over het besluit dat inwoners alleen schriftelijk of via een vooraf opgenomen filmpje hun mening over raadsbesluiten mogen geven en dus niet lijflijk aanwezig mogen zijn. Zowel GroenLinks als BOB spraken hun ongenoegen hierover uit, omdat ze bij belangrijke onderwerpen geen eenrichtingsverkeer willen, maar ook één op één vragen willen kunnen stellen.
  • Een bedrijfspand in Randwijk ging met ingang van donderdag 14 januari drie maanden dicht. Burgemeester Patricia Hoytink-Roubos van Overbetuwe sloot het pand omdat de politie er in september vorig jaar een drugslab aantrof. Het lab zou gebruikt worden door een internationale criminele organisatie. De politie heeft verdachten aangehouden en naar hen loopt nog een strafrechtelijk onderzoek.
  • GroenLinks heeft zich per direct teruggetrokken uit de agendacommissie van de gemeente Overbetuwe. Fractievoorzitter Hanno Krijgsman vindt dat de commissie te weinig oog heeft voor de belangen van inwoners en te veel collegebeleid volgt. Volgens Krijgsman probeert de agendacommissie oftewel het Presidium onderwerpen van de agenda af te houden of te vertragen als ze het college in de weg kunnen zitten. Wat niet op de agenda komt, wordt ook niet besproken. Na BOB en PvdA, die het Presidium niet democratisch en transparant genoeg vinden, haakt nu dus ook GroenLinks af.

 

Onderwijs, cultuur, sport en recreatie

  • Jeanne Verdijk (65) uit Elst heeft de Overbetuwse vrijwilligersprijs het Toonbeeld gewonnen. Ze kreeg dit vrijdag 1 januari te horen van burgemeester Patricia Hoytink-Roubos. Verdijk zet zich al jaren in voor gehandicapten en is al 15 jaar nauw verbonden aan het Gehandicapten Platform Overbetuwe (GPO). Naast zich in te zetten voor de toegankelijkheid van locaties voor gehandicapten en de openbare ruimte, geeft ze een magazine uit met praktische tips voor mensen met een handicap. Ook werkt ze met Forte Welzijn aan bijeenkomsten voor mensen met een aangeboren hersenafwijking.
  • De stichting Never Forget Them, de dorpsraad Heteren, gemeente Overbetuwe en Rijkswaterstaat hebben de handen ineengeslagen om het terrein onder de Rijnbrug zowel op te knappen als in te richten als permanente herdenkingsplek met expositieruimte. De hakenkruizen en graffiti op de brugpijler en taluds zijn inmiddels verwijderd. Het plan gaat 255.000 euro kosten. Voor de financiering lopen nog subsidieaanvragen. De vier partijen hopen ook op financiële steun van de bevolking van Heteren.
  • Verenigingen en sportclubs in Overbetuwe krijgen opnieuw korting op de huur van sportvelden en accommodaties. Voor de periode dat er vanwege coronabeperkingen niet kan worden gesport, wordt de huur kwijtgescholden. Ook andere (culturele) instellingen die een pand van de gemeente huren kunnen op kwijtschelding rekenen zolang het gebouw niet mag worden gebruikt.
  • Personal training op het parkeerdek van het station in Elst is razend populair. Op 14 januari trainden er ruim 80 mensen. HIT Personaltraining staat daar zo’n 10 uur in de parkeergarage te trainen. Het parkeerterrein was altijd al een buitentrainingslocatie van HIT. Nu de sportscholen dicht zijn wordt er veelvuldig gebruik van gemaakt. BOA’s controleren regelmatig of de maatregelen goed worden nageleefd.
  • Na de nieuwbouw van de Wanmolen in Zetten, die dan twee of drie sportzalen kent, is er geen plek meer voor de plaatselijke bowlingvereniging en haar 160 leden. Volgens de beheerder Devrim Guven is de bowlingbaan voor het beheer van levensbelang. Hij vindt dat er met de 160 leden, die vier dagen per week bowlen en wedstrijden spelen, geen rekening is gehouden. Door de coronasluiting kan er niet opnieuw in Elst of Arnhem-zuid begonnen worden, omdat al het spaargeld op is.
  • Er is een behoorlijke scheefgroei in het aantal leerlingen op basisscholen in de Betuwe. Scholen die de afgelopen jaren flink groeiden, zitten nu aan het maximale wat ze aankunnen. Scholen waar de laatste jaren steeds minder kinderen naar toe kwamen, moeten zich inspannen om niet te klein te worden. De scheefgroei doet zich vooral voor in Huissen en Elst, waar nieuwbouwwijken Loovelden en Westeraam afgelopen 10 a 15 jaar voor hoge geboortecijfers zorgden. In andere Betuwse dorpen, waar geen nieuwbouwwijken zijn opgeleverd, zakt het aantal basisschoolleerlingen in z’n totaliteit. Lingewaard noteerde afgelopen jaar een daling van 7 procent en in Overbetuwe waren er 3,1 procent minder leerlingen in de klassen.

 

Werk en economie

  • De fonkelnieuwe boerderijwinkel van Corine en Sjon Peek in Herveld, die in december werd geopend, loopt boven verwachting. De zuivelproducten, zoals boerenmelk, karnemelk, graafstroomkaas, chocolademelk, yoghurt en zelfgemaakt schepijs worden daar in automaten aangeboden. Via een touchscreen kan je invoeren welke producten je wilt hebben. Na afgerekend te hebben gaan de luikjes open. Daarna moet de klant de producten er zelf uithalen en meenemen.
  • Het aantal WW-uitkeringen is afgelopen corona-jaar in de Betuwe onder het landelijk gemiddelde gebleven. Vooral in Lingewaard en Neder-Betuwe ging het minder beroerd dan elders. In Nederland steeg het aantal WW-uitkeringen met bijna 28 procent. In Overbetuwe was dat met 21,5 procent een stuk lager, terwijl Lingewaard en Neder-Betuwe respectievelijk 16,5 en 15,1 procent meer werkelozen noteerden. In alle drie gemeenten zijn beduidend meer mannen dan vrouwen afgelopen jaar de WW in gegaan. De jeugdwerkeloosheid (27 en jonger) ging het hardst in Lingewaard en in Overbetuwe de midden categorie (27 tot 50-jarigen). In Overbetuwe nam de jeugdwerkeloosheid vorig jaar juist sterk af.